Katedra Paleobiologii

Katedra Paleobiologii prowadzi badania nad historią roślinności podczas ostatnich 120 tysięcy lat czwartorzędu (zlodowacenie Warty, interglacjał eemski, zlodowacenie Wisły, holocen), ze szczególnym uwzględnieniem naturalnych i antropogenicznych przemian szaty roślinnej w Polsce północno-wschodniej. Badania paleobotaniczne prowadzone są w ścisłej współpracy ze specjalistami z innych dziedzin paleoekologii (paleozoologia, paleoalgologia, geochemia, geofizyka) oraz archeologami i historykami z wielu ośrodków naukowych. Nurt paleozoologiczny aktywności naukowej Katedry koncentruje się na szeroko rozumianej historii ewolucyjnej pingwinów (Sphenisciformes), szczególnie antarktycznych przedstawicieli tego rzędu. 

Paleoekologia czwartorzędu

• roślinność i klimat interglacjału eemskiego, ze szczególnym uwzględnieniem śródinterglacjalnych oscylacji klimatycznych
• przemiany roślinności i klimatu w czasie ostatniego zlodowacenia
• reakcja roślinności na oscylacje klimatu podczas holocenu
• postglacjalna historia torfowisk i jezior północno-wschodniej Polski
• antropogeniczne przekształcenia szaty roślinnej w młodszym holocenie

 Aeropalinologia

• sezonowa dynamika opadu pyłku w miastach północno-wschodniej Polski

 Melisopalinologia

• skład botaniczny pożytków pszczelich (obnóża, pierzga, miód)

Metody badawcze

• analiza palinologiczna (analiza pyłkowa + analiza palinomorf pozapyłkowych)
• analiza węgielkowa
• analiza makroskopowych szczątków roślinnych (wegetatywnych i generatywnych)
• analiza stopnia rozkładu torfu

 Projekty badawcze realizowane w Katedrze Paleobiologii

• 2016 - Wpływ późnoglacjalnych i wczesnoholoceńskich oscylacji klimatu na rozwój roślinności północno-wschodniej Polski.
  BMN. Kierownik: mgr Magdalena Fiłoc 
• 2015 - Antropogeniczne zmiany roślinności spowodowane wczesnośredniowiecznym osadnictwem w rejonie Poganowa na tle regionalnych zmian środowiska przyrodniczego Pojezierza Mrągowskiego. BMN. Kierownik: mgr Marta Szal
• 2012 - Rekonstrukcja zmian roślinności Suwalszczyzny u progu holocenu a chłodne oscylacje klimatu zwane cyklami Bonda.
  BMN. Kierownik: mgr Magdalena Fiłoc 
• 2011-2014 - Naturalne i antropogeniczne zmiany środowiska przyrodniczego rejonu jeziora Salęt (Pojezierze Mrągowskie) w środkowym i młodszym holocenie. MNiSW nr N N304 280540. Kierownik: mgr Marta Szal.
• 2010-2014 - Eemska historia roślinności Polski w oparciu o mapy izopolowe. MNiSW nr N N303 352238. Kierownik: dr hab. Mirosława Kupryjanowicz, prof. UwB.
• 2008-2011 - Historia jezior dystroficznych (sucharów) Wigierskiego Parku Narodowego w świetle holoceńskiej sukcesji ich roślinności. MNiSW nr N305 085135. Kierownik: dr hab. Danuta Drzymulska.
• 2003-2006 - Zmiany środowiska przyrodniczego Wysoczyzny Białostockiej w okresie od początku interglacjału eemskiego do końca plenivistulianu. KBN nr 3 P04C 025 25. Kierownik: dr hab. Mirosława Kupryjanowicz, prof. UwB.
• 2003-2005 - Sukcesja roślinności na różniących się warunkami hydrologicznymi torfowiskach w Puszczy Knyszyńskiej (Polska północno-wschodnia). KBN nr 3 P04C 066 24. Kierownik: dr hab. Danuta Drzymulska. 

Udział pracowników Katedry Paleobiologii w projektach badawczych realizowanych w innych jednostkach

2014-2016 - Polsko-Norweska Inicjatywa Nowoczesnego Konserwatorstwa Archeologicznego „Archeologia Jaćwieży”

Projekt nr 36238/13 finansowany przez Mechanizm Finansowy Europejskiego Obszaru Gospodarczego2009-2014. Koordynator: Państwowe Muzeum Archeologiczne w Warszawie.

2013-2016 - Transformacja peryglacjalna rzeźby i osadów północnego Podlasia w młodszym plejstocenie

NCN nr 2013/09/B/ST10/02118. Kierownik: dr hab. Barbara Woronko, Wydział Geologii, Uniwersytet Warszawski.

2015 - Obiekty obrzędowe społeczności Pucharów Dzwonowatych z Supraśla w woj. Podlaskim. Złożenie darów - przejęcie terenu czy integracja kulturowa.

Projekt finansowany przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego - program „Dziedzictwo kulturowe”, priorytet „Ochrona zabytków archeologicznych”. Kierownik: mgr Adam Wawrusiewicz, Muzeum Podlaskie w Białymstoku.

2011-2014 - Krajobraz wczesnośredniowiecznego osadnictwa Prus. Ekologia kompleksu osadniczego w Poganowie, stan. IV.

NCN nr DEC-2011/01/B/HS3/04167. Kierownik: mgr Mariusz Antoni Wyczółkowski, Muzeum im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Kętrzynie.

2010-2014 - Przyrodnicza historia Puszczy Białowieskiej w świetle badań paleoekologicznych

MNiSW nr N N305 167839. Kierownik: prof. dr hab. Małgorzata Latałowa, Wydział Biologii, Uniwersytet Gdański.

2010-2013 - Paleoekologiczne studium rozwoju szaty roślinnej alkalicznych torfowisk soligenicznych Pomorza.

MNiSW nr N N304 396638. Kierownik: dr hab. inż. Zbigniew Osadowski, prof. AP, Instytut Biologii i Ochrony Środowiska Akademia Pomorska w Słupsku.

2008-2011 - Zapis zmian klimatycznych i środowiskowych w rocznie laminowanych osadach północnej Polski (TRANSECT-PL).

MNiSW nr N N306 275635. Kierownik: dr Wojciech Tylmann Instytut Geografii, Uniwersytet Gdański.

2007-2011 - Późnoglacjalne i holoceńskie zmiany środowiska przyrodniczego w rejonie kopalnego jeziora skaliskiego (Kraina Wielkich Jezior Mazurskich).

MNiSW nr N307 062 32/3359. Kierownik: dr hab. Renata Stachowicz-Rybka, Instytut Botaniki im. W. Szafera, PAN, Kraków.

2007-2010 - Ochrona bioróżnorodności Czerwonego Bagna – reliktu wielkich torfowisk wysokich Europy Środkowej

Projekt PL 0082 finansowany przez Norweski Mechanizm Finansowy. Koordynator: Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, Wydział Inżynierii i Kształtowania Środowiska.

2006-2009 - Ekologiczne studium rozwoju i przemian szaty roślinnej ekosystemów źródliskowych oraz strategia ich ochrony na przykładzie wybranych obiektów ze środkowej części Pomorza

MNiSW nr 2PO4G 03530. Kierownik: dr hab. inż. Zbigniew Osadowski, prof. AP, Instytut Biologii i Ochrony Środowiska Akademia Pomorska w Słupsku.

2005-2008 - Uwarunkowania środowiskowe osiedla plemienia Galindai odkrytego w Paprotkach Kolonii, stanowisko 41, woj. suwalskie.

MNiSW nr 1 H01G 045 13. Kierownik: dr hab. Maciej Karczewski Instytut Historii, Uniwersytet w Białymstoku.

2000-2003 - Historia roślinności Polski w późnym vistulianie i holocenie w świetle map izopolowych wybranych taksonów drzew i roślin zielnych.

KBN nr 6 P04F 028 18. Kierownik: prof. dr hab. Magdalena Ralska-Jasiewiczowa, Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN, Kraków.

1996-1999 - Uwarunkowania środowiskowe osiedla plemienia Galindai odkrytego w Paprotkach Kolonii, stanowisko 41, woj. suwalskie.

KBN nr 1 H01G 045 13. Kierownik: dr hab. Maciej Karczewski, Instytut Historii, Uniwersytet w Białymstoku.