Aleksandra Staszak / Wydział Biologii Uniwersytetu w Białymstoku

Aleksandra Staszak

email: a.staszak@uwb.edu.pl

tel.: (85) 738-82-25

pokoj: 1022

godziny konsultacji: środa, godz. 10.30-11.30

Zainteresowania badawcze:

Teoretyczne i praktyczne aspekty badań różnych gatunków drzew, z wykorzystaniem metod proteomicznych
Nabywanie i przełamywanie spoczynku nasion roślin drzewiastych.
Kriokonserwacja nasion, długoterminowe przechowywanie.
Cyto- i histologia roślin ze szczególnym uwzględnieniem nasion poddanych wpływowi niskich temperatur.
Wykorzystanie kultur in vitro w pracy nad mikropropagacją gatunków roślin z rodzaju Drosera.

Techniki badawcze:

Proteomika: rozdział białek przy wykorzystaniu elektroforezy dwukierunkowej – 2D, analiza funkcjonalna białek przy użyciu Western Blotting’u, analiza obrazów białek, oraz analiza wyników identyfikacji białek w spektroskopii mas.
Biologia nasion: znajomość stosowanych metod w zakresie stratyfikacji, określania żywotności nasion.
Histologia: przygotowanie materiału i barwienie do mikroskopii świetlnej LM, obserwacje cytologicznych w transmisyjnym mikroskopie elektronowym TEM, obrazowanie powierzchni w skaningowym mikroskopie elektronowym SEM, immunolokalizacja białek przy wykorzystaniu mikroskopu konfokalnego.
Hodowla roślin „in vitro”: wyprowadzenie i prowadzenie kultur.

Współpraca:

analizy zmian profilów białkowych przy wykorzystaniu elektroforezy dwukierunkowej – 2D, analiza obrazów białek, oraz analiza wyników identyfikacji białek w spektroskopii mas.
analiza funkcjonalna białek przy użyciu Western Blotting’u,
immunolokalizacja białek przy użyciu mikroskopii konfokalnej

Dydaktyka:

Fizjologia roślin, Podstawy biologii molekularnej, Organizmy genetycznie modyfikowane, Interakcje roślin wyższych z mikroorganizmami

Kariera

2017, 1.03 – obecnie adiunkt w Zakładzie Fizjologii Roślin, Uniwersytet w Białymstoku
2016, 1.04 – 2017, 28.02 – pracownik inżynieryjno-techniczny w Instytucie Dendrologii Polskiej Akademii Nauk w Kórniku
2010 – 2016 – Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Wydział Biologii, studium doktoranckie oraz stypendium doktoranckie w Instytucie Dendrologii Polskiej Akademii Nauk w Kórniku.
Praca doktorska „Rola wybranych białek w nabywaniu i ustępowaniu głębokiego spoczynku fizjologicznego nasion Acer platanoides L. i Fagus sylvatica L.”, promotor dr hab. Tomasz Pawłowski, Prof. ID PAN
2008 – 2010 – Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Wydział Biologii, kierunek: biologia, specjalność biologia eksperymentalna.
Praca magisterska „Przechowywanie zarodków Salix viminalis L. w niskich temperaturach”, opiekun dr Katarzyna Maria Wojciechowicz.
2005 – 2008 – Uniwersytet im Adama Mickiewicza w Poznaniu, Wydział Biologii, kierunek: biologia ogólna.
Praca licencjacka „Kriokonserwacja, charakterystyka metody i jej wykorzystanie w rodzinie Salicaceae”, opiekun dr Katarzyna Maria Wojciechowicz.

Projekty Ministerialne i Narodowego Centrum Nauki - wykonawca

2011-2015 – wykonawca w projekcie MNiSW N N303 806940, Instytut Dendrologii Polskiej Akademii Nauk w Kórniku „Molekularno-strukturalne podstawy spoczynku wegetatywnych pąków świerka pospolitego”, Kierownik dr Marzenna Guzicka
2012 – wykonawca w projekcie badawczym MNiSW (2009 – 2012), Instytut Dendrologii Polskiej Akademii Nauk w Kórniku. „Interakcje między owadami tworzącymi galasy a drzewami z rodzaju Quercus”, Kierownik: dr hab. Maciej J. Giertych
2012-2015 - główny wykonawca w projekcie NCN 2011/01/B/NZ9/0286, Instytut Dendrologii Polskiej Akademii Nauk w Kórniku, „Analiza funkcjonalna białek związanych z nabywaniem i ustępowaniem głębokiego spoczynku fizjologicznego nasion”, Kierownik dr hab. Tomasz Pawłowski
2014-2016, wykonawca w projekcie NCN 2011/03/B/NZ9/05237, Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu „Analiza wybranych procesów fizjologicznych oraz zmian w obrębie proteomu mitochondrialnego kalafiora podczas stresu suszy”, Kierownik dr inż. Włodzimierz Krzesiński

Projekty dla młodych naukowców

Realizowane w Instytucie Dendrologii PAN:
2011, Rola białek z rodzin ABI oraz DELLA w ustępowaniu spoczynku Fagus sylvatica i Acer platanoides
2012, Proteomika rozwoju nasion klonu zwyczajnego (Acer platnoides L.) a nabywanie spoczynku
2013, Analiza funkcjonalna białek z rodzin ABI oraz DELLA w ustępowaniu spoczynku nasion Acer platanoides
2014, Analiza funkcjonalna białek z rodzin 14-3-3 oraz AKIN w ustępowaniu spoczynku nasion Acer platanoides
2016, Analiza proteomiczna spoczynku pierwotnego oraz spoczynku wtórnego w nasionach różnych osobników róży dzikiej (Rosa canina)

Dodatkowe informacje:

Członkostwo w organizacjach:

członek Polskiego Towarzystwa Proteomicznego od 2012
Koło Naukowe Przyrodników UAM, 2005-2010

Wykaz nagród krajowych i zagranicznych za działalność naukową

2016, I Nagroda Dyrektora Instytutu Dendrologii dla Młodych Naukowców prezentujących wyniki badań na Konferencji naukowej „Drzewa i lasy w zginającym się środowisku” 17-19.10.2016 Kórnik-Poznań.
2016, Wyróżnienie pracy doktorskiej przez Radę naukową Instytutu Dendrologii Polskiej Akademii nauk w Kórniku, 22.03.2016
2015, Wyróżnienie Oddziału Polskiej Akademii Nauk w Poznaniu w konkursie na najlepszą oryginalną prace twórczą doktoranta w roku 2014 w obszarze nauk biologicznych i rolniczych, wręczenie 12.6.2015
2010, List pochwalny od Dziekana Wydziału Biologii UAM prof. dr. hab. Bogdana Jackowiaka za działalność w studenckim ruchu naukowym oraz dla dobra Wydziału biologii UAM, wręczony 29 maja.

Publikacje

Artykuły znajdujące się w bazie Journal Citation Reports (JCR)

H. Fuchs, A.M. Staszak, P.A. Vargas, M. Sahrawy, A.J. Serrato, M.K. Dyderski, E.A. Klupczyńska, P. Głodowicz, K. Rolle, E. Ratajczak, Redox dynamics in seeds of Acer spp: unraveling adaptation strategies of different seed categories, Frontiers in Plant Science 2024, 15:1430695, DOI: 10.3389/fpls.2024.1430695

H. Fuchs, B.P. Plitta-Michalak, A. Małecka, L. Ciszewska, Ł. Sikorski, A.M. Staszak, M. Michalak, E. Ratajczak, The chances in the redox priming of nondormant recalcitrant seeds by spermidine, Tree Physiology 2023, 43(7), 1142–1158, DOI: 10.1093/treephys/tpad036

H. Fuchs, A. Malecka, A. Budzinska, W. Jarmuszkiewicz, L. Ciszewska, A.M. Staszak, J. Kijowska-Oberc, E. Ratajczak, High-throughput method for Oxygen Consumption Rate measurement (OCR) in plant mitochondria, BMC Plant Biology 2023, 23, 496, DOI: 10.1186/s12870-023-04516-0

J. Kijowska-Oberc, M.K. Wawrzyniak, A.M. Staszak, E. Ratajczak, Exogenous seed treatment with proline and its consequences to Norway spruce (Picea abies (L.) H. Karst) seedling establishment, Dendrobiology 2022, vol. 87, 149–162, DOI: 10.12657/denbio.087.011

A.M. Staszak, E. Ratajczak, J. Leśniewska, A. Piotrowska‑Niczyporuk, A.Kostro‑Ambroziak, A broad spectrum of host plant responses to the actions of the gall midge: case study of Robinia pseudoacacia L. and Obolodiplosis robiniae (Haldeman), BMC Plant Biology 2023, 23:19, 1-19, DOI:10.1186/s12870-022-03914-0

T. Hazubska-Przybył, M.K. Wawrzyniak, J. Kijowska-Oberc, A.M. Staszak, E. Ratajczak, Somatic embryogenesis of Norway spruce and Scots pine: possibility of application in modern forestry, Forests 2022, 13, 155, DOI: 10.3390/f13020155

J. Kijowska‑Oberc, A.M. Staszak, E. Ratajczak, Climate change affects seed aging? Initiation mechanism and consequences of loss of forest tree seed viability, Trees-structure and function 2021,35: 1099-1108, DOI: 10.1007/s00468-020-02072-w

I. Siegień, M. Fiłoc, A.M. Staszak, I. Ciereszko, Cyanogenic glycosides can function as nitrogen reservoir for flax plants cultured under N-deficient conditions, Plant, Soil and Environment, 2021, 67(4): 245–253, DOI: 10.17221/573/2020-PSE

Małecka A, Ciszewska L, Staszak A, Ratajczak E. 2021. Relationship between mitochondrial changes and seed aging as a limitation of viability for the storage of beech seed (Fagus sylvatica L.) PeerJ 9:e10569 https://doi.org/10.7717/peerj.10569

Kijowska-Oberc J., Staszak A.M., Ratajczak E. (2021). Climate change affects seed aging? Initiation mechanism and consequences of loss of forest tree seed viability. Trees, https://doi.org/10.1007/s00468-020-02072-w

Kijowska-Oberc J., Staszak A M., Wawrzyniak M.K., Ratajczak E. (2020). Changes in Proline Levels during Seed Development of Orthodox and Recalcitrant Seeds of Genus Acer in a Climate Change Scenario. Forests, 11(12):1362.

I. Stawoska, A.M. Staszak, I Ciereszko, J. Oliwa, A. Skoczowski, Using isothermal calorimetry and FT-Raman spectroscopy for step-by-step monitoring of maize seed germination: case study, Journal of Thermal Analysis and Calorimetry 2020, 142: 755-763, DOI: 10.1007/s10973-020-09525-x

Kijowska-Oberc J., Staszak A.M., Kamiński J., Ratajczak E. (2020). Adaptation of Forest Trees to Rapidly Changing Climate. Forests 11 (2), 123.

Celiński K., Sokołowska J., Zemleduch-Barylska A., Kuna R., Kijak H., Staszak A.M., Wojnicka-Półtorak A., Chudzińska E. (2020). Seed total proteins profiling in discrimination of closely related pines: Evidence from the Pinus mugo complex. Plants

Pawłowski T.A., Bujarska-Borkowska B., Suszka J., Tylkowski T., Chmielarz P., Klupczyńska E.A., Staszak A.M. (2020) Temperature regulation of primary and secondary seed dormancy in Rosa canina l.: findings from proteomic analysis. International Journal of Molecular Sciences, 21:7008

Staszak A.M., Ciereszko I. Małecka A., Ratajczak E. (2020). Differences in stress defence mechanisms in germinating seeds of Pinus sylvestris exposed to various lead chemical forms. PLoS ONE, 2020, 15, e0238448.

Staszak A.M., Guzicka M.., Rewers M., Śliwińska E., Klupczyńska E., Pawlowski T.A. (2019). DNA synthesis pattern, proteome, and ABA and GA signalling in developing seeds of Norway maple (Acer platanoides). Functional Plant Biology, 46(2) 152-164,

Ratajczak E, Malecka A, Ciereszko I, Staszak AM (2019). Mitochondria are important determinants of the aging of seeds. International Journal of Molecular Sciences, 20:1568

Staszak AM, Pers-Kamczyc E., Klupczyńska E., Pawłowski T.P. (2019). Expression of abscisic and gibberellic acid signalling factors in European beech seeds during dormancy breaking and germination. Dendrobiology, 81: 22-30.

Ratajczak E, Staszak AM, Wojciechowska N, Bagniewska –Zadworna A, Dietz KJ (2019). Regulation of thiol metabolism as a factor that influences the development and storage capacity of beech seeds. Journal of Plant Physiology, 239:61-70.

Malecka A., Konkolewska A., Hanć A., Barałkiewicz D., Ciszewska L., Ratajczak E., Staszak A.M., Kmita H., Jarmuszkiewicz W. (2019). Insight into the Phytoremediation Capability of Brassica juncea (v. Malopolska): Metal Accumulation and Antioxidant Enzyme Activity. International Journal of Molecular Sciences, 20:4355

Pawlowski T.A., Klupczyńska E., Staszak A.M., Suszka J. (2019). Proteomic analysis of black poplar (Populus nigra L.) seed storability. Annals of Forest Science, 76:104.

Guzicka M., Pawłowski T.A., Staszak A., Rożkowski R., Chmura D.J. (2018). Molecular and structural changes in vegetative buds of Norway spruce during dormancy in natural weather conditions. Tree Physiology 38(5): 721-734.

Rurek M., Czołpińska M., Pawłowski T.A., Staszak A.M., Nowak W., Krzesiński W, Spiżewski T. (2018). Mitochondrial Biogenesis in Diverse Cauliflower Cultivars under Mild and Severe Drought Involves Impaired Coordination of Transcriptomic and Proteomic Response and Regulation of Various Multifunctional Proteins. International Journal of Molecular Sciences 19, 1130.

Staszak A.M., Guzicka M.., Pawlowski T.A. (2017). Signalling regulators of abscisic and gibberellic acid pathways are involved in dormancy breaking of Norway maple (Acer platanoides L.) seeds. Acta Physiologiae Plantarum 39 (11): 251.

Pawłowski TA, Staszak AM, Karolewski P, Giertych MJ (2017). Plant development reprogramming by cynipid gall wasp: proteomic analysis. Acta Physiol Plant 39:114. DOI 10.1007/s11738-017-2414-9

Pawłowski T.A. Staszak A.M. (2016). Analysis of the embryo proteome of sycamore (Acer pseudoplatanus L.) seeds reveals a distinct class of proteins regulating dormancy release. Journal of Plant Physiology 195: 9-22.

Staszak AM, Pawłowski TP (2014). Proteomic analysis of embryogenesis and the acquisition of seed dormancy in Norway maple (Acer platanoides L.). International Journal of Molecular Sciences 15: 10868–10891.

Staszak AM, Pawłowski TP (2012). Forest tree research in post genomic era. Introduction to system biology of broadleaves. Dendrobiology 68: 113-123.

Krawiarz K, Pawłowski TA, Staszak AM (2013). Henryk Chylarecki (1919-2012) – dendrolog i artysta. Sylwan 157 (3): 239−240

Artykuły i publikacje popularno-naukowe

E. Ratajczak, I. Mośkowiak, A.M. Staszak, Mikroplastik - megaproblem, Wszechświat 2021, 122, 1-3, 68-72

Redakcja monografii popularno-naukowej

Staszak AM, Zań P (2013) Historia Ogólnopolskiego Młodzieżowego Turnieju Turystyczno-Krajoznawczego PTTK (1972-2012). s 331, Wydawnictwo PTTK „Kraj”, Warszawa.

Czapracka A, Kalinowski T, Nowosad A, Staszak A, Szydło W [red zbiorowa] (2011). Koło Naukowe Przyrodników Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu w latach 2001-2010, materiały do dziejów KNP część III, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań 2011, s 207

Rozdziały w monografii popularno-naukowej

Staszak A (2011). Sekcja Badania Sukulentów [w] Koło Naukowe Przyrodników Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu w latach 2001-2010, materiały do dziejów KNP część III, praca zbiorowa pod redakcją Czapracka A, Kalinowski T, Nowosad A, Staszak A, Szydło W, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań 2011, s 36-37

Staszak A (2011). Sekcja Biotechnologii [w] Koło Naukowe Przyrodników Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu w latach 2001-2010, materiały do dziejów KNP część III, praca zbiorowa pod redakcją Czapracka A, Kalinowski T, Nowosad A, Staszak A, Szydło W, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań 2011, s 41-46

Staszak A (2011). Sekcja Genetyczna [w] Koło Naukowe Przyrodników Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu w latach 2001-2010, materiały do dziejów KNP część III, praca zbiorowa pod redakcją Czapracka A, Kalinowski T, Nowosad A, Staszak A, Szydło W, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań 2011, s 68-69

Staszak A (2011). Sekcja Kultur ‘in vitro’ [w] Koło Naukowe Przyrodników Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu w latach 2001-2010, materiały do dziejów KNP część III, praca zbiorowa pod redakcją Czapracka A, Kalinowski T, Nowosad A, Staszak A, Szydło W, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań 2011, s 74-80

Staszak A (2011). Poznański Festiwal Nauki i Sztuki [w] Koło Naukowe Przyrodników Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu w latach 2001-2010, materiały do dziejów KNP część III, praca zbiorowa pod redakcją Czapracka A, Kalinowski T, Nowosad A, Staszak A, Szydło W, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań 2011, s 102-111

Staszak A (2011). Opracowanie rycin: Drzewo genealogiczne sekcji Koła Naukowego Przyrodników UAM w latach 2001-2010, strona II okładki, oraz Sekcje specjalistyczne Koła Naukowego Przyrodników UAM działające w latach 1964-2011, strona III okładki [w] Koło Naukowe Przyrodników Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu w latach 2001-2010, materiały do dziejów KNP część III, praca zbiorowa pod redakcją Czapracka A, Kalinowski T, Nowosad A, Staszak A, Szydło W, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań 2011, s 36-37