Aktualności

W jednym z najbardziej rozpoznawalnych i prestiżowych czasopism biologicznych, Current Biology (IF: 8.1; MNiE: 200), ukazał się artykuł którego współautorką jest dr Marta Skowron Volponi z Katedry Zoologii i Genetyki.

Eksperyment przeprowadzony na przestrzeni czterech lat przez zespół naukowców z Uniwersytetu we Florencji oraz Uniwersytetu w Pizie na włoskiej wyspie Giannutri w Parku Narodowym Archipelagu Toskańskiego wykazał drastyczny, niemal 80% spadek liczebności populacji dwóch gatunków dzikich pszczół - porobnicy 𝐴𝑛𝑡ℎ𝑜𝑝ℎ𝑜𝑟𝑎 𝑑𝑖𝑠𝑝𝑎𝑟 i trzmiela ziemnego 𝐵𝑜𝑚𝑏𝑢𝑠 𝑡𝑒𝑟𝑟𝑒𝑠𝑡𝑟𝑖𝑠. Naukowcy badali, czy do spadku przyczyniły się wprowadzone na wyspę w 2018 roku pszczoły miodne 𝐴𝑝𝑖𝑠 𝑚𝑒𝑙𝑙𝑖𝑓𝑒𝑟𝑎.

Wpływ pszczoły miodnej na dzikie zapylacze jest trudny do zbadania, jednak wyspa Giannutri była do tego doskonała ze względu na możliwość kontrolowania osiemnastu postawionych na wyspie uli, a zatem obecności pszczoły miodnej na całej wyspie (nie występują na niej dzikie 𝐴. 𝑚𝑒𝑙𝑙𝑖𝑓𝑒𝑟𝑎). Naukowcy liczyli i monitorowali aktywność porobnic oraz trzmieli na wyspie w obecności pszczoły miodnej, a następnie, na kilka dni w roku, ule były zamykane, a liczenia dzikich pszczół powtarzane. Dodatkowo mierzone były zasoby pokarmowe pszczół – nektar i pyłek kwiatowy – w obecności oraz nieobecności pszczoły miodnej. Kiedy pszczoły miodne nie miały możliwości opuszczenia uli, zasoby nektaru wzrastały o 60% a pyłku o około 30%. W tym czasie dzikie pszczoły mogły swobodnie pobierać nektar i zbierać pyłek, bez konkurencji ze strony pszczoły miodnej. Naukowcy zaobserwowali większą liczbę dzikich pszczół w tym czasie, spędzały one także więcej czasu na pobieraniu nektaru. Wskazuje to, że pszczoły miodne stanowią dla porobnic, trzmieli oraz innych gatunków odżywiających się pyłkiem i nektarem silną konkurencję o ograniczone na wyspie zasoby pokarmowe.

Należy zaznaczyć, że inne czynniki, takie jak użycie pestycydów czy zmiany klimatyczne mogę mieć wpływ na spadek liczebności dzikich zapylaczy i nie możemy być pewni, czy jedynie pszczoła miodna była przyczyną zaobserwowanego spadku, i w jakim stopniu.

O publikacji pisano między innymi na łamach magazynu Science.

Link do artykułu: https://www.cell.com/curre.../fulltext/S0960-9822(25)00262-3

Pasquali, L., Bruschini, C., Benetello, F., Bonifacino, M., Giannini, F., Monterastelli, E., Penco, M., Pesarini, S., Salvati, V., Simbula, G., 𝗦𝗸𝗼𝘄𝗿𝗼𝗻 𝗩𝗼𝗹𝗽𝗼𝗻𝗶, 𝗠., Smargiassi, S., van Tongeren, E., Vicari, G., Cini, A., & Dapporto, L. (2025). Island-wide removal of honeybees reveals exploitative trophic competition with strongly declining wild bee populations. Current Biology. https://doi.org/10.1016/j.cub.2025.02.048