Impulsem do utworzenia tego wydarzenia stało się 100-lecie Polskiego Towarzystwa Botanicznego,które od wieku zrzesza botaników polskich. Kulminacja obchodów jubileuszu Towarzystwa przypadnie 28 czerwca 2022 roku, a główne uroczystości odbędą się w Warszawie, na terenie Uniwersytetu Warszawskiego – w miejscu, w którym zaczęło bić serce Stowarzyszenia.
Członkowie Założyciele Polskiego Towarzystwa Botanicznego w 1922 roku (ze zbiorów PTB)
W Roku Botaniki również Wydział Biologii razem z Uniwersyteckim Centrum Przyrodniczym im. Andrzeja Myrchy przygotowują szereg wykładów i spotkań skierowanych do wszystkich pasjonatów roślin. Do tej pory zaprezentowaliśmy następujące tematy:
1. Wykład pt. "Piękne i przebiegłe storczyki Biebrzańskiego Parku Narodowego" został wygłoszony 29 stycznia 2022 podczas 75. Wszechnicy Biebrzańskiej. Prowadzący dr IzabelaTałałaj.
Audycja w Radio Białystok "W zgodzie z naturą"
2. Natura zamknięta w szkle. Warsztaty hodowli roślin in vitro dla uczniów szkół ponadpodstawowych odbyły się 3 lutego 2022 r. Prowadzący dr Aneta Adamczuk i prof. Iwona Ciereszko
3. Wystawa "Ze starego atlasu. Ryciny botaniczne" od 15 lutego do 7 maja na Wydziale Biologii UwB
4. W Rok Botaniki Wydział Biologii UwB razem z Kołem Naukowym Biologów zapraszają na wykład dr n med. Katarzyny Simonienko pt. "Biofilia - wpływ obecności przyrody na zdrowie psychiczne człowieka", który odbędzie się w dniu 18 marca 2022 roku o godz. 17.00 w auli im. prof. Aliny Myrchy.
Dr n. med. Katarzyna Simonienko jest lekarzem psychiatrą, ekoterapeutką i przewodniczką po Białowieskim Parku Narodowym. Jej doświadczenie zawodowe obejmuje pracę w szpitalu psychiatrycznym w Choroszczy, pracę naukowo-dydaktyczną w Klinice Psychiatrii Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku oraz w poradnictwie ambulatoryjnym (głównie w leczeniu zaburzeń lękowych i depresyjnych).
Założycielka Centrum Terapii Lasem, od 2018 roku prowadzi zajęcia z terapii lasem oraz kąpiele leśne w Puszczy Białowieskiej, zajęcia i wykłady poświęcone tej tematyce. Autorka książek "
Lasoterapia", „Nerwy w las" oraz monografii naukowej „Terapia lasem w badaniach i praktyce". Redaktor w "Newsweek Psychologia".
Członkini zespołu realizującego projekt „Eden city, czyli jak zwiększyć bioróżnorodność w miastach i dobre samopoczucie ludzi", które jest realizowany z inicjatywy Koła Naukowego Biologów w ramach konkursu: „Studenckie koła naukowe tworzą innowacje" zorganizowanego przez Ministerstwo Edukacji i Nauki.
„Przyroda jest naszym pierwotnym i naturalnym domem. Do niej przynależymy i od niej zależy nasze zdrowie. Medycyna i nauki przyrodnicze coraz częściej poszukują wspólnych rozwiązań dla osiągania naszego dobrostanu fizycznego i psychicznego oraz dbałości o środowisko- ponieważ korzyści powinny być obustronne. Jesteśmy częścią ekosystemów naturalnych i dbając o nie, dbamy o samych siebie. Zarówno ekopsychiatria, jak i tzw. green prescribtions stanowią wspaniałe uzupełnienie dotychczasowych metod profilaktyki i rehabilitacji." K. Simonienko
FILM Z WYKŁADU
Wpływ natury na zdrowie psychiczne - audycja w Polskim Radiu Białystok
5. W Rok Botaniki Katedra Biologii i Ekologii Roślin Wydziału Biologii UwB oraz Uniwersyteckie Centrum Przyrodnicze im. Prof. Andrzeja Myrchy przygotowali kilkudniowe świętowanie Fascynującego Dnia Roślin. Rozpoczynamy już 18 maja serią wykładów, a następnie od 24 maja do 26 maja zapraszamy na warsztaty i pokazy.
WYKŁADY, 18 maja 2022, Aula im. Prof. Aliny Myrchy
10.00-10.50
Allelopatia – czy rośliny zawsze sprzyjają roślinom?
Prowadzący: dr Alicja Piotrowska – Niczyporuk
Na wykładzie zaprezentujemy czym jest allelopatia oraz związki chemiczne wytwarzane przez rośliny i mające wpływ na inne gatunki (allelopatiny). Jest to bowiem zjawisko powszechne w świecie roślin i może zachodzić w wielu sytuacjach ekologicznych. Do związków wtórnego metabolizmu mających znaczenie allelopatyczne należą terpenoidy oraz związki fenolowe. Działanie allelopatin ujawnia się na wszystkich poziomach organizacji żywego organizmu: od fizjologicznego po molekularny. Sukces inwazyjnych gatunków obcego pochodzenia nad gatunkami rodzimymi jest związany z posiadaniem przez nie „nowej broni”, czyli zdolności do syntezy i wydzielania związków biochemicznych, na które wrażliwe są rośliny populacji podlegających inwazji. Substancje allelopatyczne mogą być wykorzystywane w praktyce jako naturalne herbicydy.
Szczegóły: Wiek 14+, bez limitu miejsc, bez rezerwacji
11.00-11.50
Bariery strukturalne w reakcjach obronnych roślin na patogeny
Prowadzący: dr Violetta Macioszek
Roślinne bariery strukturalne dzielimy na pierwotne i wtórne. Pierwotną barierą strukturalną, która utrudnia patogenom proces infekcji jest ściana komórkowa. Stanowi ona barierę ze względu na grubość oraz obecność na powierzchni kutykuli wraz z warstwą wosku. Ponadto, stanowi ona źródło sygnałów służących atakującym patogenom do uruchomienia własnych szlaków sygnałowych lub roślinom do aktywacji mechanizmów obronnych. Zmiany w strukturze ściany komórkowej poprzez syntezę i odkładanie różnych związków chemicznych utrudniają infekcję i wspomagają obronę roślin przed patogenami.
Szczegóły: Wiek 14+, bez limitu miejsc, bez rezerwacji
12.00-12.50
Modyfikacje pobierania fosforanów przez rośliny
Prowadzący: prof. dr hab. Iwona Ciereszko
Fosfor jest makroelementem niezbędnym do prawidłowego wzrostu i rozwoju roślin. Niedobór dostępnych roślinom form fosforu, głównie jonów fosforanowych (Pi) w roztworze glebowym, jest częstym zjawiskiem. Rośliny wykształciły różnorodne mechanizmy pozwalające dostosować się do warunków niedoboru Pi – umożliwiające pobieranie i przyswajanie Pi, dzięki zmianom morfologii i funkcjonowania systemu korzeniowego oraz lepsze gospodarowanie obniżoną pulą Pi w komórkach. Wyjaśnienie podłoża tych mechanizmów umożliwia obecnie tworzenie nowych odmian roślin użytkowych dostosowanych do warunków obniżonej dostępności Pi w glebie.
Szczegóły: Wiek 14+, bez limitu miejsc, bez rezerwacji
13.00-13.50
Kryminalne zagadki roślin
Prowadzący: dr hab. Ada Wróblewska, prof. UwB
Od niepamiętnych czasów rośliny były wykorzystywane jako "narzędzie zbrodni" (w postaci trucizny), a z czasem stało się jasne, że jest to również doskonały dowód w sprawach sądowych. Glony, mchy, rośliny kwiatowe ich części podziemne i nadziemne, pyłek i zarodniki pozwalają rozwiązać niejedną kryminalną zagadkę, wskazać m.in. miejsce pozostawienia zwłok, powiązać je z miejscem zbrodni, czy miejscem ukrycia narzędzia zbrodni. Stały się również materiałem do odkrywania historii cennych zabytków. Wykład będzie skarbnicą wiedzy o tym, jakie najczęściej rośliny oraz za pomocą jakich metod i technik można je analizować w badaniach kryminalistycznych. Zostaną przedstawione sprawy sądowe z całego świata, w których ślad botaniczny był stosowany jako
dowód.Szczegóły: Wiek 14+, bez limitu miejsc, bez rezerwacji
14.00-14.50
Inwazje w świecie roślin
Prowadzący: dr Paweł Mirski
Na wykładzie dowiecie się skąd się biorą inwazyjne gatunki, dlaczego niektóre egzotyczne rośliny są w stanie przełamać wszystkie bariery ekologiczne, rozprzestrzeniać się i opanowywać wielką przestrzeń, a także jakie skutki przyrodnicze, gospodarcze i zdrowotne wywołują inwazje roślin.
Szczegóły: Wiek 14+, bez limitu miejsc, bez rezerwacji
15.00-15.50
Fascynujący świat storczyków
Prowadzący: prof. Emilia Brzosko
Na wykładzie zaprezentujemy informacje na temat przedstawicieli największej rodziny roślin okrytonasiennych, liczącej ok. 30 tys. gatunków. Przedstawimy niezwykłą różnorodność kwiatów storczyków, opowiemy jak storczyki nagradzają i oszukują zapylaczy. Powiemy też do czego storczykom potrzebne są grzyby i co wspólnego mają storczyki z lodami.
Szczegóły: Wiek 14+, bez limitu miejsc, bez rezerwacji
WARSZTATY, 24 maja 2022
I grupa (12 osób): 11.00-11.45 / II grupa (12 osób): 12.00-12.45
Poruszające rośliny: Rośliny mięsożerne – nie takie straszne jak je rysują.
Prowadzący: dr Edyta Jermakowicz
W trakcie warsztatów przyjrzymy się przystosowaniom do wabienia, chwytania i trawienia zwierząt przez rośliny. Wykonamy preparaty mikroskopowe liści roślin mięsożernych i obejrzymy je pod mikroskopem. Na koniec nakarmimy rośliny mięsożerne i przyjrzymy się z jaką prędkością mogą łapać owady.
Szczegóły: Wiek 12+, sala 3013, rezerwacja na stronie http://www.plantday.com.pl
I grupa (12 osób): 11.00-11.45 / II grupa (12 osób): 12.00-12.45
Poruszające rośliny: Ruchy roślin zarodnikowych.
Prowadzący: dr Izabela Tałałaj
W trakcie warsztatów przyjrzymy się z bliska ruchliwym plemnikom mszaków należących do wątrobowców, "zakręconym" zarodnikom skrzypów oraz pełnym gracji mechanizmie wysypywania zarodników z zarodni mchów właściwych.
Szczegóły: Wiek 12+, sala 3021, rezerwacja na stronie http://www.plantday.com.pl
POKAZ, 25 maja 2022
I grupa (12 osób): 11.00-11.45 / II grupa (12 osób): 12.00-12.45
Zielona Planeta: Rośliny świata
Prowadzący: Stanisław Płonowski
W trakcie pokazu zostaną przedstawione rośliny typowe dla różnych formacji roślinnych Ziemi. Przyjrzymy się roślinom wodnym, bagiennym, tropikalnym i pustynnym. Sprawdzimy przystosowania roślin do różnych warunków środowiska. Poznamy tajniki hodowli roślin w szkle.
Szczegóły: Wiek 14+, akwaria Wydziału Biologii, rezerwacja na stronie http://www.plantday.com.pl
I grupa (12 osób): 11.00-11.45 / II grupa (12 osób): 12.00-12.45
Zielona Planeta: Ewolucja roślin zapisana w skamieniałościach.
Prowadzący: mgr Wiesław Mikucki
Podczas pokazu zostanie ukazana ewolucja roślin lądowych, począwszy od psylofitów po rośliny okrytonasienne zapisana w bogatej kolekcji skamieniałości zgromadzonej przez dziesiątki lat przez Uniwersyteckie Centrum Przyrodnicze UwB.
Szczegóły: Wiek 14+, Uniwersyteckie Centrum Przyrodnicze, rezerwacja na stronie http://www.plantday.com.pl
POKAZ I WARSZTATY, 26 maja 2022, hol przy Auli im. Prof. Aliny Myrchy
10.00-13.00
Dzikie rośliny w kuchni
Prowadzący: mgr Edyta Żuk
Dzikie rośliny w kuchni to doskonała alternatywa dla roślin uprawianych w warunkach kontrolowanych. Pokażemy jakie gatunki roślin można wykorzystywać kulinarnie i jakie potrawy można z nich wyczarować. Będzie smacznie, zielono i baaardzo zdrowo!
Szczegóły: bez limitu miejsc i ograniczeń wiekowych
6. W Rok Botaniki zapraszamy studentów i pracowników na wycieczkę do Ogrodu Botanicznego Polskiej Akademii Nauk w Powsinie, która odbędzie się w dniu 31 maja 2022.
Zapisy i szczegóły u mgr Justyny Burzyńskiej, pokój 3009, tel. 85 7388430.
MASZ CIEKAWE ZDJĘCIA LUB INTERESUJĄCE INFORMACJE PRZYRODNICZE?
Wyślij je na stronę internetową Wydziału Biologii.